Liever lui dan moe
Vertragen
Met jezelf zitten
Achterover leunen
Naar binnen keren
Ontspannen
Voor jezelf zorgen
Zomaar even wat termen die mij de afgelopen paar jaar vreselijk de kriebels gaven. Termen van deze tijd. Termen die ik ook steeds maar als advies kreeg, die ik aannam en gelijk weer weggooide. Termen waar ik echt precies niks mee kon. Totdat mijn lichaam mij in de steek liet.
Uitgeput
‘App jij even om te vragen of je met iemand mee kan rijden?’, instrueer ik mijn zoon afgelopen zaterdagochtend. Hij heeft basketbalwedstrijden en moet om half 10 in Vlissingen zijn. Normaal ga ik zelf met hem mee maar ik lig op bed, kan mijn ogen niet open doen en mijn lijf voelt te zwaar om te bewegen.
Dit fenomeen gebeurt deze ochtend niet voor het eerst. In het afgelopen jaar is dit een aantal keer voorgekomen. Ik kan het moeilijk uitleggen hoe het voelt, maar ik kan letterlijk niet opstaan. Ik wil wel, ik weet ook dat ik moet, maar er is geen beweging in te krijgen. Mijn bewustzijn is er wel, ik kan mijn zoon horen praten en ik kan zijn vragen beantwoorden. Maar mijn ogen willen niet open en mijn lijf voelt zo intens zwaar aan. Soms moet ik nog een uurtje of twee slapen om wel op te kunnen staan, soms heb ik een hele dag nodig.
Liggen en slapen
In het najaar van 2023 begon mij op te vallen dat ik zo onbeschrijfelijk moe was. Vermoeidheid was mij niet vreemd, want dat sluimerde al een aantal jaar, maar dit moe zijn was echt iets van een heel ander level. Ik sliep enorm veel, op elk moment van de dag dat het maar even kon. Als ik buiten de deur was, kon ik alleen maar denken aan liggen en slapen. Ik was geneigd om overal waar ik kwam gewoon te gaan liggen. Midden in de stad, op het werk, bij een restaurant, in de trein, bij de tandarts, in de auto, bij familie. Overal. Liggen en slapen was alles waar ik hele dagen aan kon denken.
In eerste instantie gaf ik mezelf de schuld van deze vermoeidheid. Ik was tenslotte kilo’s aangekomen toen ik stopte met roken, dat zware lijf was gewoon lui geworden. Ik had mijn lichaam verwaarloosd, volgestopt met suikers en vetten, daarom wilde het alleen nog maar slapen. En ik had mijn lichaam alleen nog maar luier gemaakt door zo bovenmatig veel te slapen. En ik was in mijn aard gewoon een lui mens. Dit had ik diep van binnen natuurlijk altijd al geweten, maar nu kon ik het niet meer faken en was de dag aangebroken dat de buitenwereld dit ook zou gaan zien. Dus ik sleepte mezelf naar de sportschool, om te redden wat er nog te redden viel, dat kon naar mijn idee alleen nog daar.
Gewoon lui
Het najaar ging over in de winter en ik gleed steeds verder af, niet alleen psychisch maar ook lichamelijk. Er zat geen greintje wilskracht meer in me. Als mijn zoon in het weekend naar zijn vader was, deed ik niets anders dan in bed liggen of op de bank hangen. Huishouden, koken, de hond uitlaten. Ik deed het allemaal niet meer. Als ik moest werken kon ik dat alleen door mijn veel te grote gevoel van verantwoordelijkheid, lopen kostte alles wat ik in mij had en aardig doen tegen anderen nog veel meer dan dat. Er waren zoveel momenten dat ik wilde opgeven. Dat ik wilde liggen, slapen en niet meer wakker wilde worden tot mijn batterij volledig opgeladen was. Het concept winterslaap vond ik bijzonder aantrekkelijk.
Ik was mentaal en fysiek volledig afgetakeld, maar ik dacht nog steeds dat ik gewoon lui was en ik strafte mezelf genadeloos af voor alles wat ik niet meer deed in mijn dagelijks leven.
Uiteindelijk was het niet vol te houden en escaleerde het volledig, dat was het moment dat ik een heel klein beetje kon overgeven aan het moe zijn. Ik sliep nog meer dan ik in de maanden daarvoor had gedaan. Op sommige dagen was ik maar een paar uurtjes wakker om aanwezig te zijn voor mijn zoon. In sommige weekenden, zonder mijn zoon, sliep ik 72 uur achter elkaar. En soms kon ik gewoon letterlijk niet opstaan door de vermoeidheid. Maar ondanks al het slapen trok ik niet bij in mijn energiepeil en kwam de overtuiging dat ik lui was weer naar boven.
Langzaam herstel
In de afgelopen maanden heb ik heel wat te stellen gehad met mezelf als het aankomt op die buitensporige vermoeidheid. Het is iets wat dagelijks speelt. Dagelijks staan mijn oordelen op mij te wachten en heb ik vragen waar nu nog geen antwoorden op zijn. Er is een flinke hoeveelheid bloed afgetapt om te onderzoeken of er een lichamelijke oorzaak was, die was er niet. Ik heb al heel wat supplementen geslikt om enige verbetering te ervaren, die verbeteringen komen en gaan. Ik heb mij psychisch laten onderzoeken om op dat gebied antwoorden te krijgen, die heb ik gekregen. En ik ben iemand die altijd mijn fair share, of misschien wel iets meer, van zelfonderzoek doet. Dus ik ben gaan spitten in mijn afgelopen jaren om te zien waar het mis is gegaan. In grote lijnen is te zien dat ik mijzelf eerst mentaal heb uitgeput en toen ik daarin mijn max had bereikt heeft mijn lichaam het overgenomen en ben ik dat op mijn gemakje gaan slopen, alle signalen negerend die ik onderweg kreeg. Omdat ik niet geluisterd heb heeft mijn lichaam er zelf uiteindelijk een stop op gegooid, toen het echt niet meer in staat was om nog iets te doen. Nu kan ik niets anders doen dan vertragen, achterover leunen en de tijd zijn werk laten doen, naar binnen keren om proberen te voelen wat ik nodig heb, voor mezelf zorgen door iedere keer weer te bepalen waar ik wel en geen energie voor heb. Nu smijt ik zelf deze termen in het rond, vooral vertragen ligt lekker in mijn vocabulair.